Το γάλα, του Βασίλη Κατσικονούρη
Σκηνοθεσία: Ερμίνα Κυριαζή, Μάνος Καρατζογιάννης
Θέατρο Σταθμός
Από τις παραστάσεις που βγαίνεις έξω και χρειάζεσαι χρόνο. Χρόνο για να μπορέσεις να αρθρώσεις λέξη.
Για μένα το κείμενο είναι το Α και το Ω σε μια παράσταση. Όλα ξεκινούν από αυτό και σε αυτό καταλήγουν. Και το κείμενο του Βασίλη Κατσικονούρη είναι ένα αριστούργημα της νεοελληνικής δραματουργίας. Σμιλεύει άριστα τους χαρακτήρες, θίγει ανθρώπινα ζητήματα χωρίς να υπερβάλλει, διηγείται μία ιστορία με νόημα που ανοίγει συζητήσεις.
Τα μητρικό γάλα που θρέφει το παιδί, το θαύμα αυτό που αναβλύζει από την ανάγκη της μητέρας για φροντίδα, από το ένστικτο του βρέφους για επιβίωση. Το γάλα. Το γάλα ως συνέχεια στην εξέλιξη, ως μεταφορά στοιχείων από τη μία γενιά στην άλλη. Κάποιες φορές όμως «το γάλα» είναι «ελαττωματικό». Οι ενοχές της μάνας ότι δεν ήταν επαρκής, η απόρριψη του γιου από τον πατέρα. Και η κοινωνική πίεση. Η πίεση της αφομοίωσης στη νέα πατρίδα, η πίεση της απώθησης των παιδικών αναμνήσεων, της αντικατάστασης της μητρικής γλώσσας, το στίγμα της ψυχικής νόσου. Η ψυχική νόσος ως αιτία ή ως αποτέλεσμα;
Οι ερμηνείες στάθηκαν όλες επάξια στο ύψος που έπρεπε. Θα σταθώ στην ερμηνεία της μάνας Στέλλας Γκίκα. Χωρίς κλαυθμούς και οδυρμούς μάς μετέδωσε τον ψυχικό πόνο, τις κρυφές ενοχές, τη μητρική αγάπη που είναι ικανή για όλα, ενσάρκωσε το αρχέτυπο της μάνας. Έχοντας δει παλαιότερα την Άννα Βαγενά σε αυτόν τον ρόλο, μπορώ να πω με σχετική σιγουριά πως ανήκω στους θεατές οι οποίοι ταράζονται περισσότερο με τον βουβό πόνο, παρά με τον εκπεφρασμένο ως κλάμα. Το κλάμα οφείλει να είναι ξέσπασμα, να είναι η κορύφωση, δεν νοείται να είναι το χαλί πάνω στο οποίο θα πατάει ένας ρόλος. Ο Μάνος Καρατζογιάννης ως Λευτέρης υποδύθηκε πειστικά τον δύσκολο ρόλο του ατόμου με ψυχική νόσο. Κι αν σε σημεία με ξένισε η παλιμπαιδίστικη εκφορά του λόγου, με κέρδισε η ενέργειά του στις σκηνές έντασης. Αποκάλυψη ο αδερφός Δημήτρης Πασσάς. Σε έναν ρόλο που ερμηνεύει κυρίως το πρώτο εξωτερικό επίπεδο, κατάφερε να αναδείξει με τον τρόπο του όλο το φορτίο που φέρει το «υγιές παιδί», ο φροντιστής, ο ψυχικά ανθεκτικός. Η Ελένη Σακκά ως αρραβωνιαστικιά συμπληρώνει άριστα το παζλ του οικογενειακού δράματος.
Από τις παραστάσεις που προσφέρουν πολλά στη συζήτηση, γιατί σίγουρα θα ακολουθήσει συζήτηση, μετά την πρώτη σιωπή.