Όρνιθες, του Αριστοφάνη
Σκηνοθεσία: Άρης Μπινιάρης
Ανοιχτό θέατρο Καρδαμύλων Χίου "Αδαμάντιος Λαιμός"
30/7/24
Οι δημοφιλείς σε μικρούς και μεγάλους Όρνιθες του Αριστοφάνη παραστάθηκαν με επιτυχία από τον Άρη Μπινιάρη στο κατάμεστο θέατρο των Καρδαμύλων Χίου. Χωρίς να δοθεί έμφαση στο σκηνικό ή στα κοστούμια, αλλά στον λόγο, το συναίσθημα και την κίνηση, ο Πισθέταιρος και ο Ευελπίδης μάς ταξίδεψαν στο όνειρο μιας ιδανικής πολιτείας.
Ο κορμός της ιστορίας είναι ο γνωστός• οι δύο Αθηναίοι, απογοητευμένοι από την κοινωνία των ανθρώπων αναζητούν μια πιο βολική πολιτεία («προσφορωτέραν») για να ζήσουν. Οδηγούνται στα πουλιά που ζουν ελεύθερα και τους προτείνουν να ιδρύσουν μια πολιτεία στον ουρανό. Η δύναμη που αποκτούν τα πουλιά είναι μεγάλη, διότι ελέγχουν το πέρασμα της τσίκνας από τις θυσίες των ανθρώπων προς τους θεούς. Φυσικά, δεν λείπουν οι καιροσκόποι που οσμίζονται κέρδος και προσπαθούν να εκμεταλλευτούν τη νέα τάξη πραγμάτων. Οι θεοί οργίζονται που χάνουν την πρωτοκαθεδρία τους, αλλά τελικά οι σχέσεις θεών-πουλιών αποκαθίστανται επαναπροσδιορίζοντας οι μεν και οι δε τη θέση τους.
Ο Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος ως Πισθέταιρος έχοντας πλάσει έναν κατά βάση κωμικό χαρακτήρα σε φωνή, ύφος και κίνηση, μεταχειριζόμενος σε σημεία μανιέρες που ξέρει πως θα ξετρελάνουν τον μέσο θεατή, έπλευσε με άνεση στα νερά της κωμωδίας έχοντας στον πυρήνα του πάντα τον σπόρο του τραγικού. Γιατί είναι τραγικό να μη σε κρατάει ο τόπος σου, να είναι τόσο δύσκολη η επιβίωση που να θες να τον εγκαταλείψεις. Συμπαραστάτης του και σε πολύ καλή επικοινωνία μαζί του ο Γιώργος Χρυσοστόμου ως Ευελπίδης.
Ο Κώστας Κορωναίος ήταν ένας στιβαρός Έποπας που ακροβατούσε μεταξύ ανθρώπου και πτηνού. Η παρέλαση των καιροσκόπων αποτέλεσε μια απολαυστική στιγμή διαρκείας. Ο χρησμολόγος Στέλιος Ιακωβίδης, η Κωνσταντίνα Τάκαλου ως ποιήτρια, ο Ερρίκος Μηλιάρης ως Μέτων και ο επίτροπος Μάριος Παναγιώτου ήταν όλοι τους ωραίοι. Ξεχωρίζω τον “συκοφάντη” Θανάση Ισιδώρου που απέδωσε με έναν σκοτεινό γκροτέσκο τρόπο τη δουλοπρέπεια που μετουσιώνεται σε αυταρχισμό.
Ο χορός των πτηνών ήταν ένα ικανοποιητικό σύνολο που λειτούργησε αρκετά καλά ως τέτοιο, έχασε όμως σε ατομικότητα, καθώς δεν δόθηκε έμφαση στην κινησιολογία του κάθε διαφορετικού είδους πτηνού (στο κείμενο αναφέρονται τα διαφορετικά είδη• ο τσαλαπετεινός, η αγριόπαπια, η πέρδικα, η αλκυόνη, η κουκουβάγια κλπ.). Εδώ νομίζω πως χάθηκε μια ευκαιρία ανώτερης σωματικής έκφρασης -όπως εξάλλου μας έχει συνηθίσει ο Άρης Μπινιάρης- αλλά και ανάδειξης της ατομικότητας-διαφορετικότητας μέσα από την ομάδα και της συμβολής ενός εκάστου στο σύνολο. Η κινησιολογία του Αλέξανδρου Βαρδαξόγλου δημιουργούσε σε σημεία ωραίες εικόνες σμήνους και σε άλλα την αίσθηση του εκδικητικού όχλου. Τα κοστούμια του Πάρη Μέξη υπηρετούσαν την ομοιομορφία του χορού και έδεσαν αρμονικά με τις καλαίσθητες μάσκες της Δήμητρας Καίσαρη. Η μουσική του Αλέξανδρου Δράκου Κτιστάκη και τα φώτα του Βαγγέλη Μούντριχα ταιριαστά. Στην παράσταση αυτή ο ήχος δεν ήταν τόσο εκκωφαντικός, όπως σε άλλες δουλειές του σκηνοθέτη, αλλά σε σημεία χρησιμοποιήθηκε η τεχνική της αλλοίωσης της φωνής δημιουργώντας ένα υποβλητικό αποτέλεσμα.
Η μετάφραση του Τάσου Ρούσσου έρρεε, αν και ουσιαστικά μιλάμε για μια διασκευή. Από το κείμενο αφαιρέθηκαν ολόκληρα χωρία και ρόλοι, όπως αυτά του υπηρέτη, της αηδόνας, του πατραλοία, του Κινησία. Η δραματουργική αντιστροφή του εξευτελισμού της θεάς Ίριδας με την αυτοταπείνωση του Πισθέταιρου, έδωσε την ευκαιρία στον Γιώργο Χρυσοστόμου να προσθέσει ένα ψήγμα τραγικότητας μέσα σε μια σειρά από κωμικές σκηνές.
Η παράσταση κλείνει γλυκά με την παρουσία του Προμηθέα, του Ηρακλή και του Ποσειδώνα (Τριβαλλός δεν υπάρχει, ούτε Βασιλεία), δίνοντάς μας την αίσθηση παραμυθιού με τις μεγάλες υπερφυσικές μορφές.
Το χειροκρότημα στο τέλος από το χιακό κοινό ήταν πολύ θερμό, κάτι που αποδεικνύει αφενός την αποδοχή της παράστασης, αφετέρου τη λαχτάρα της επαρχίας για παραστάσεις επιπέδου.
Ταυτότητα παράστασης
Μετάφραση: Τάσος Ρούσσος
Σκηνοθεσία: Άρης Μπινιάρης
Δραματουργική επεξεργασία- Διασκευή: Έλενα Τριανταφυλλοπούλου- Άρης Μπινιάρης
Σκηνικά- Κοστούμια: Πάρις Μέξης
Μουσική σύνθεση: Αλέξανδρος Δράκος Κτιστάκης
Κινησιολογία: Αλέξανδρος Βαρδαξόγλου
Σχεδιασμός φωτισμών: Βαγγέλης Μούντριχας
Μάσκες Χορού: Δήμητρα Καίσαρη
Ά βοηθός σκηνοθέτη: Νεφέλη Παπαναστασοπούλου
Β βοηθός σκηνοθέτη: Βαγγέλης Πρασσάς
Βοηθός σκηνογράφου – ενδυματολόγου: Αλέγια Παπαγεωργίου
Επικοινωνία & Γραφείο Τύπου: Μαρία Τσολάκη
Διαφήμιση-social media: Renegade Media
Παραγωγή: Τεχνηχώρος Θεατρικές Παραγωγές
Φωτογραφίες promo: Μαρίζα Καψαμπέλη
3Dgraphics: Εριφύλη Δουκέλη
Video promo: Θωμάς Παλυβός
Promo Design: Πασχάλης Ζέρβας
Παίζουν:
Πισθέταιρος Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος
Ευελπίδης Γιώργος Χρυσοστόμου
Έποπας Κώστας Κορωναίος
Χρησμολόγος-Προμηθέας Στέλιος Ιακωβίδης
Ποιήτρια-Ίρις Κωνσταντίνα Τάκαλου
Μέτων-Ηρακλής Ερρίκος Μηλιάρης
Επίτροπος- Ποσειδώνας Μάριος Παναγιώτου
Συκοφάντης Θανάσης Ισιδώρου
Χορός Μιχάλης Βαλάσογλου, Θανάσης Ισιδώρου, Τάσος Κορκός, Σοφία Κουλέρα, Αυγουστίνος Κούμουλος, Μαρία Κυρώζη, Κυριάκος Σαλής, Αλεξία Σαπρανίδου, Ειρήνη Τσέλλου